नवी दिल्ली: भारताला २०३० च्या राष्ट्रकुल खेळांचे यजमानपद मिळाले आहे. बुधवारी स्कॉटलंडमधील ग्लासगो येथे कॉमनवेल्थ स्पोर्ट्स एक्झिक्युटिव्ह बोर्डाच्या बैठकीनंतर अहमदाबादला यजमान शहर म्हणून घोषित करण्यात आले. भारत १५ वर्षांनंतर कॉमनवेल्थ गेम्सचे यजमानपद भूषवत आहे. यापूर्वी २०१० मध्ये नवी दिल्लीत या खेळांचे आयोजन करण्यात आले होते.पहिल्यांदाच आंतरराष्ट्रीय मल्टिस्पोर्ट्स इव्हेंट दिल्लीबाहेर आयोजित केला जाणार आहे.
यापूर्वी भारताने २०१० च्या कॉमनवेल्थ गेम्स, १९५१ आणि १९८२ च्या एशियन गेम्सचे यजमानपदही भूषवले आहे. हे तिन्ही मोठे मल्टिस्पोर्ट्स इव्हेंट दिल्लीत झाले होते. २०१० च्या राष्ट्रकुल खेळांचे आयोजन करण्यासाठी भारताने अंदाजे ७०,००० कोटी खर्च केले, जे सुरुवातीच्या अंदाजापेक्षा खूपच जास्त होते. या चतुर्भुज खेळांमध्ये ७२ देश सहभागी होतात, त्यापैकी बहुतेक देश माजी ब्रिटिश वसाहती आहेत. कॉमनवेल्थ स्पोर्ट्स एक्झिक्युटिव्ह बोर्ड ठरवते की, आयोजनाचे यजमानपद कोणत्या देशाला किंवा शहराला मिळेल. कॉमनवेल्थ संघाने दोनदा गुजरातचा दौरा केला आहे, जिथे त्यांनी अहमदाबादच्या पायाभूत सुविधा आणि तयारीची पाहणी केली. ७ जून २०२५ रोजी भारतीय शिष्टमंडळाने सरकारशी चर्चा केली. यानंतर केंद्र सरकारने २०३० च्या कॉमनवेल्थ गेम्ससाठी बोली लावण्यास मंजुरी दिली. २९ ऑगस्ट २०२५ रोजी राष्ट्रीय क्रीडा दिनानिमित्त हर्ष संघवी, पी. टी. उषा आणि इतर अधिकाऱ्यांनी लंडनमध्ये अधिकृत बोली सादर केली.
बोलामध्ये अहमदाबादला एक आधुनिक, कॉम्पॅक्ट आणि उच्च मानक क्रीडा शहर म्हणून सादर केले आहे. खेळाडू, अधिकारी आणि प्रेक्षकांसाठी जागतिक दर्जाच्या सुविधा उपलब्ध आहेत. मुख्य ठिकाणे म्हणून नरेंद्र मोदी स्टेडियम, नारणपुरा स्पोर्ट्स कॉम्प्लेक्स आणि सरदार वल्लभभाई पटेल स्पोर्ट्स एन्क्लेव्ह प्रस्तावित करण्यात आले आहे.
ही कॉमनवेल्थ गेम्ससाठी एका नवीन सुवर्णयुगाची सुरुवात आहे. भारताकडे व्यापकता, तरुणाईची ऊर्जा, महत्त्वाकांक्षा, समृद्ध संस्कृती, प्रचंड क्रीडा आवड आणि प्रासंगिकता आहे. आम्ही राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेच्या पुढील १०० वर्षांची सुरुवात एका मजबूत स्थितीत करत आहोत. राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धा २०३० मध्ये १०० वा वर्धापन दिन साजरा करत आहेत, त्यामुळे हा हंगाम खास असणार आहे.
डॉ. डोनाल्ड रुकारे, अध्यक्ष, कॉमनवेल्थ स्पोर्ट्स
ग्लासगोमध्ये वगळलेल्या खेळांचा होणार समावेश
भारतीय ऑलिम्पिक असोसिएशनने स्पष्ट केले होते की, २०३० च्या खेळांमध्ये ग्लासगो गेम्समधून वगळण्यात आलेल्या सर्व खेळांचा समावेश करण्यात येईल. आयओएचे संयुक्त सचिव कल्याण चौबे म्हणाले होते की, शूटिंग, धनुर्विद्या, कुस्ती इत्यादी सर्व खेळांचा समावेश करण्याची योजना आहे. तसेच कबड्डी आणि खो-खो सारख्या आपल्या पारंपरिक खेळांचाही समावेश केला पाहिजे, असेही त्यांनी सांगितले.
ऑलिम्पिक २०३६ चा दावा होणार मजबूत
कॉमनवेल्थ गेम्स २०३० यजमानपदामुळे ऑलिम्पिक गेम्स २०३६ च्या यजमानपदासाठी भारताची दावेदारी मजबूत होईल. भारत २०३६ च्या ऑलिम्पिक गेम्सच्या यजमानपदाची तयारीही करत आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लाल किल्ल्यावरून याची घोषणा केली होती. गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये भारताने ऑलिम्पिक गेम्स-२०३६ चे यजमानपद मिळवण्यासाठी दावेदारी सादर केली.